معاونت پژوهش مدرسه علمیه مرند

وظایف اجتماعی زنان در جامعه منتظر
زنان جزء گروهی از منتظران حكومت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف هستند، و  زمینه سازان ظهور علاوه بر رسالت فردی، در جامعه رسالتی دیگر نیز دارند  باید در جهت دگرسازی تلاش كنند. آنها با تبلیغ دین و اصلاح جامعه و با  ترویج اخلاق و فضایل درصدد مهیا كردن یك جامعه ایده آل مهدی پسند می باشند و  با دعوت به دین خدا، و توجه دادن به مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف و  انجام وظایفی روح امید را در جامعه بشری، زنده می  كنند.

تربیت نسل منتظر

هیچ انقلاب و نهضتی، بدون مقدمه و زمینه  سازی به پیروزی نخواهد رسید. انقلاب جهانی امام مهدی عجل الله تعالی فرجه  الشریف نیز از این قانون مستثنا نیست؛ چون انقلاب جهانی حضرت مهدی عجل الله  تعالی فرجه الشریف مهم ترین و عمیق ترین انقلاب ها جهانی است، و مربوط به  همه جهان می باشد. یكی از موارد زمینه سازی برای این نهضت عظیم، مهم ترین وظیفه بر دوش زنان باایمان است؛ زنانی كه تنها  به آماده شدن خود برای استقبال از امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف  راضی نمی شوند، بلكه خود را موظف می دانند كه این آمادگی را در سایرین هم  ایجاد كنند و تربیت منتظران واقعی بپردازند و در این مسیر حساس و بزرگ، نسبت به این وظیفه  عظیم، احساس تكلیف كنند و از زیر مسئولیت شانه، خالی نكنند. منتظران راستین  با ادای چنین تكلیفی ـ كه همان پرورش نسل منتظر است ـ راهی برای یاری  رساندن به امام خویش در زمان غیبت پیدا می كنند. اگر همه انسان ها در انجام  چنین هدفی، كوشا و پرتلاش باشند، علاوه بر اینكه خود جزء یاران امام علیه  السلام قرار می گیرند، بلكه صف یاران امام علیه السلام را هم افزایش می  دهند.در دعای منسوب به امام رضا علیه السلام به این مطلب اشاره شده است:

و ما را از كسانی قرار ده كه دین خود را  به وسیله آنها غلبه می دهی و به سبب ایشان یاری ولی خود را عزّت می بخشی و  غیر ما را «در این مقام» جای گزین ما قرار مده كه همانا جای گزین كردن غیر  ما به جای ما بر تو آسان است، ولی بر ما سخت (ناگوار) می باشد.[1]پس زنان باید این مقام را به منزله یك  رسالت الهی ـ كه خداوند بر دوش آنها قرار داده است ـ حفظ كنند و از خداوند  در انجام چنین مسئولیت خطیری، كمك و یاری بخواهند و با آماده كردن نسل منتظر، زمینه را برای ظهور و حكومت امام عجل الله تعالی  فرجه الشریف آماده كنند و بر نیروهای توان مند امام علیه السلام بیفزایند و  خود نیز با انجام چنین امر بزرگی در زمره یاران مهدی عجل الله تعالی فرجه  الشریف، در زمان غیبت، و رزمندگان راه او در زمان ظهور باشند.

[1]. «وَاجعلنا مِمّن تنتصر به لدینك و تعِزُّ به نَصْر‍ ولیّكَ. ولا تَسْتَبْدل بنا غیرَنَا فَاِنَّ استبدالك بِنا غَیرَ نَا عَلیكَ یَسیرُ وَ هُوَ عَلَیْنَا عَسیرُ.

نقش زنان ایرانی در ترویج مکتب عاشورا

یکی از گروه‌های نقش‌افرین در نهضت عاشورا زنان بودند و اگر اسلام با قیام امام حسین (ع) زنده است، سهم بزرگی از آن مربوط به رشادت و شجاعت زنانی همچون حضرت زینب سلام الله علیها، خواهر امام حسین (ع) و بانوانی نظیر ام الکلثوم، سکینه و رباب است که در کربلا نشان دادند تکلیف اجتماعی و دینی خاص مردان نیست و امام حسین (ع) هم با علم به شهادتشان برای ادامه قیام و تحقق اهداف خود و رسوا کردن حکومت فاسد بنی امیه و برای جلوگیری از انحرافات و تحریف حقیقت عاشورا، اهل بیت را همراه خود برد و در واقع تلاش های بانوان حسینی تکمیل کننده قیام امام حسین (ع) بود و اگر امام حسین (ع) بدن اهل بین خویش به کربلای رفت بی‌شک و تردید،‌اصل واقعه کربلا و هدف امام حسین (ع) از قیام عاشورا وارونه جلوه می‌یافت و چه بسا به فراموشی سپرده می‌شد.

ر جامعه کنونی و عصر حاضر که از زنان به عنوان بزرگترین ابزار کار، در تبلیغ فساد و ترویج بی‌یند و باری استفاده می‌شود. زنان مسلمان و پاکدامن ایرانی در تبعیت از زنان اسوه عاشورایی موظفند نسبت به جدا کردن جریان حق از باطی در جامع و جهان حضور فعال داشته باشند و نشان دهند

زن و بویژه زن مسلمان به دور از مسائل سیاسی و اقتصادی و نظامی نیست و از ارزش‌های گرانبهایی برخوردار است و نباید مورد آلت دست افراد هوس‌باز قرار گیرد. زن ایرانی باید با صیانت از خون شهیدان کربلا و ایران اسلامی و با ایفای رسالت سنگین مادری در سنگر خانواده و حضور در عرصه‌های فرهنگی ،علمی، سیاسی را خون شهیدان و زنان عاشورایی را ادامه دهند.

زنان ایرانی می توانند با فراگیری درس‌هایی از مکتب زینب (س) و زنان عاشورایی، راه آن عزیزان را ادامه دهمد، درسهایی مانند عزت طلبی، شجاعت ، پاکدامنی و حجاب و بیداری در برابر  دشمنان اسلام و دفاع از مقام ولایت. زنان ایرانی موظفند در اصلی‌ترین هستند اجتماعی یعنی خانواده بستری مناسب برای رشد و بالندگی همسر و فرزندان خود فراهم کنند و با تببین آرمان های اسلامی به تربیت نسلی شهادت طلب کمک کنند.

اللهم ارزقنا شفاعت الحسین(ع)

زنان اسیر از غیر بنی هاشم در کربلا

در میان اسیران کربلا در کاروان حسینی نام زنانی غیر از زنان بنی هاشم نیز به چشم می‌خورد:

1- حسنیه، خدمتکار امام سجاد علیه السلام، که به همراه پسرش، منحج، به کربلا آمد و پسرش در جنگ با سپاه عمر سعد به شهادت رسید.

2- همسر عبدالله بن عمیر کلبی که با شوهرش به کربلا آمد و در هنگامه‌ی نبرد به میدان رفت و شوهرش را به دفاع از اهل بیت ترغیب کرد. عبدالله خواست او را بازگرداند، اما او نمی‌پذیرفت، و سرانجام امام حسین علیه السلام او را به خیمه ها باز گرداند.

3- فکهیه که خادمه ی رباب، همسر امام حسین، بود. او با پسرش، قارب بن عبدالله بن اریقط، به مکه و از آن جا به کربلا آمد و پسرش در حمله اول سپاه عمر سعد به شهادت رسید.

4- بحریه، دختر مسعود خزرجی، که به همراه شوهرش، جنادة بن کعب، و فرزندش، عمرو بن جنادة، به کربلا آمد و شوهر و فرزندش هر دو شهید شدند.

5- کنیز مسلم بن عوسجه که بعد از شهادت مسلم فریاد زد:« یابن عوسجاه! یا سیداه.»

6- فضه که بنا به بعضی از روایات در کربلا حضور داشته است. در تاریخ نقل شده است که وقتی اسیران کربلا را به کوفه بردند، خویشاوندان زنان غیر بنی هاشم نزد عبیدالله رفتند و تقاضای آزادی آنان را کردند. او نیز دستور داد آنان را آزاد کنند و بقیه‌ی اسرا را به شام فرستاد.

منابع:

قصه کربلا، ص 407. تنقیح المقال، ج 3، ص 247. و ج 2، ص 201 و 18 و 265. نفس المهموم، ص 265. ریاحین الشریعه، ج 3، ص 305. کافی، ج 1، ص 465.

زنان شهید در عاشورا
روز عاشورا در کربلا یک زن شهید شد و دو زن جنگیدند :

1- ام وهبّ :هنگامیکه عبدالله بن عمیر کلبی به شهادت رسید، همسرش ام وهب به قتلگاه آمده و در میان کشتگان به جستجوی جسد شوهرش پرداخت و در کنار بدن مطهر همسر نشست و شهادتش را به وی تبریک گفت و سپس اظهار داشت ،هَنیئالَکَ الجَنَّهَ اَسئَلُ الله الَّذی رَزَقَکَ الجَنَّهَ اَن یَصحَبَنی مَعَک .((بهشت برتو گوارا باد، از خدا میخواهم که مرا در بهشت همنشین و مصاحب تو گرداند)). در این هنگام شمر ملعون متوجه این بانو شد و به غلامش رستم دستور داد تا او را به شوهرش ملحق سازد، غلام آن خبیث هم از پشت سر درآمد و نا گهان با عمود آهنین بر سرش کوفت و او را به شهادت رسانید، او تنها زنی است که از لشکر امام حسین(ع) به شهادت رسید.1

2- بَحریّه :یکی از کسانی که در کربلا به میدان رزم قدم نهاد و به کارزار پرداخت ” بَحرّیه ” دختر مسعود خَزرجی همسر جناده و مادر عمروبن جناده است که پس از شهادت فرزندش؛ دشمن سر پسر را بریده و بطرف مادر که جلو خیمه بود، پرتاب کرد،مادرسر فرزند را برداشت و به سینه چسبانیدواحسنت و مرحبا گفت و سپس سر را با شدّت و حِدّت هر چه تمام تر بسوی دشمن پرتاب نمود ؛ بدین معنی : سری را که در راه خدا دادم پس نمگیریم . و با سر، یک نفر از دشمن را کشت، آنگاه ستون خیمه را گرفت و به دشمن حمله کرد و این رجز را میخواند :((پیر زنی هستم که در میان زنان هم ناتوانم که استخوانم سست و وساختمان وجودم فرو ریخته و اندامم ضعیف است ، امّا ضربات مهلکم را برشما وارد میسازم و از فرزندان فاطمه(س) دفاع میکنم )).امام حسین(ع) آمد و زن را به خیمه باز گرداند .2

3- مادر وهب بن عبدالله کلبی پس از کشته شدن فرزندش عمود خیمه را گرفت تا به دشمن حمله کند، حسین(ع)او رابر گرداند و فرمود : اِرجِعِی رَحمِکِ الله فَقَد وَضَعَ اللهُ عَنکَ اِلجهادَ. یعنی :((خدا ترا بیامرزد،برگرد که خدا جهادرا ازتو برداشته)).3

1- حیاه الحسین ج3/ص 214 - کامل ج3/ص391

2- حسین(ع) نفس مطئنه ص244(نوشته آیت الله محمد علی عالمی)

3- ابصارالعین ص133- قاموس الرجال7/129